اين روزها تبليغ يک چاي لاغري جديد در شبکههاي اجتماعي، بار ديگر نام اين محصول را سر زبانها انداخته است. بهطور کلي اين روزها که توجه بيشتري به کاهش وزن و داشتن تناسباندام ميشود، برخي توليدکنندگان محصولات غذايي از اين مساله استفاده يا سوءاستفاده کردهاند و با توليد و عرضه گروهي از موادغذايي مانند انواع چايهاي لاغري به بازار، نظر بسياري از مصرفکنندگان را به خود جلب کردهاند. اما مصرف روزي يک يا چند ليوان چاي واقعا ميتواند باعث لاغري شود؟ اصلا مواد تشکيلدهنده اين چايها چه هستند؟ آيا مصرف چنين محصولاتي، براي سلامتمان ضرر يا عارضهاي ندارد؟
به گزارش سلامت نیوز به نقل از هفته نامه سلامت،دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذيه و دانشيار دانشگاه علوم پزشکي ايران، به اين پرسشها پاسخ داده است.
مصرف چاي لاغري، واقعا باعث کاهش وزن ميشود؟
اگر فردي رژيم غذايي اصولي و سالمي نداشته باشد يا در طول روز بهاندازه کافي فعاليت بدني انجام ندهد، نميتواند فقط با مصرف چاي يا هر محصول لاغري ديگري، اميدي به کاهش وزن داشته باشد. کاهش وزن در اثر برهم زدن موازنه بين دريافت و سوزاندن کالري در بدن اتفاق ميافتد که اين اتفاق هم فقط با نوشيدن يک نوع چاي خاص، نخواهد افتاد.
مواد تشکيلدهنده چايهاي لاغري چه هستند؟
معمولا چايهايي که براي لاغري توليد و روانه بازار ميشوند، داراي ترکيبهايي مانند چاي سبز و مواد مليني مثل پودر سنا هستند.
مکانيسم اثر اين ترکيبها به چه صورت است؟
معمولا انواع چاي (هم چاي سبز و هم سياه) ميتوانند تاحدي باعث افزايش ضربان قلب شوند. اين افزايش ضربان قلب هم ميتواند تا اندازهاي بالا رفتن متابوليسم پايه و افزايش سوختوساز را بهدنبال داشته باشد اما اين افزايش سوختوساز، واقعا بهاندازهاي نيست که بتوانيم براي کاهش وزن چشمگير روي آن حساب کنيم. از طرف ديگر، اگر فردي در وعدهها و ميانوعدههاي غذايي، خوراکيهاي حجيم و پرکالري مصرف کند، نبايد اميد به کاهش وزن با مصرف چاي لاغري داشته باشد و بههيچ وجه به هدف خود نخواهد رسيد.
آيا مصرف بيش از اندازه چاي سبز يا هر نوع چاي ديگري با هدف کاهش وزن، ميتواند ضرري هم داشته باشد؟
انواع نوشيدنيهاي حاوي کافئين و پليفنولها مانند چاي سبز، سياه يا قهوه، جزو نوشيدنيهاي مدري محسوب ميشوند که دفع آب از بدن را افزايش ميدهند. زماني که آب بدن بيش از اندازه دفع ميشود، املاحي مانند کلسيم، منيزيم و پتاسيم هم از بدن دفع خواهند شد و تعادل آب و الکتروليت بدن به هم ميخورد. ضمن اينکه ترکيبهاي کافئيندار ميتوانند باعث کندي حرکات دستگاه گوارش شوند و ابتلا به يبوست را در پي داشته باشند. بههمين دليل از ترکيبهاي مليني مانند پودر سنا در توليد چايهاي لاغري استفاده ميکنند.
شيوه عمل پودر سنا در چايهاي لاغري به چه صورت است؟
پودر سنا و مواد ملين ديگري از اين قبيل مانع جذب و باعث ايجاد اختلالهاي گوارشي ميشوند. در اين صورت، موادغذايي بهجاي اينکه جذب بدن شوند، از آن دفع خواهند شد. مکانيسم اثر پودر سنا در اين مورد، شبيه به فيبرهاي خوراکي است. ميتوان گفت که تمام ترکيبهاي موجود در چايهاي لاغري، بهطور غيرطبيعي باعث اندکي کاهش وزن ميشوند ولي کاهش وزني که در پي دارند، هميشه با بروز عوارض خواهد بود.
ترکيبهاي ملين موجود در اين چايها هم ميتوانند عوارضي داشته باشند؟
مصرف مداوم ترکيبهاي مليني مانند پودر سنا باعث ايجاد اختلال در جذب موادمغذي ميشود. يعني زماني که يک ماده غذايي را مصرف ميکنيم و بعد از آن چاي لاغري مينوشيم، مانع جذب ويتامينها و املاح يا حتي پروتئين و چربي موجود در آن ماده غذايي در بدن ميشويم. اين مساله ميتواند در طولانيمدت، هم بدن را با کمبودهاي تغذيهاي مواجه کند و هم اختلالهاي گوارشي شديدي بهوجود بياورد.
اما برخي افراد ميگويند از مصرف اين چايهاي لاغري نتيجه گرفتهاند.
بله، ممکن است نتايج بهظاهر مطلوبي در کوتاهمدت بگيرند اما عوارض و آسيبهايي که بدن آنها را در اثر اين روشهاي نادرست در آينده درگير خواهد کرد، آزاردهنده خواهدبود. حتي روشهاي کوتاهمدت، غيراصولي و ناگهاني کاهش وزن ميتوانند آسيبهاي بعضا جبرانناپذيري بر اندامهاي حياتي بدن مانند کبد و کليهها بگذارند و باعث از دست رفتن اين ارگانهاي حياتي شوند.
تبليغ چاي لاغري توسط ستارهها
وقتي پاي محصولي براي کاهش وزن به ميان ميآيد، گهگاه برخي از هنرمندان هم جزو طرفداران اين محصولات ميشوند و با اهداف مختلف (از جمله نفع مادي) ممکن است به تبليغ آن محصول بپردازند. بهتازگي هم نوعي چاي لاغري جديد وارد بازار شده که ادعاميشود وزن را در مدت کوتاهي کاهش ميدهد. توليدکنندگان اين چاي که ترکيبهايي مانند پودر سنا، زنجبيل، شيرينبيان، نعناع و… دارد، مدعي هستند که خاصيت ملين بودن و افزايش سوخت و ساز بدن با مصرف محصول آنها ميتواند به روند کاهش وزن کمک کند. ميشل کيگان و کايلي جنر، جزو بازيگران مشهوري هستند که ادعا کردهاند بامصرف حجم متعادلي از اين چاي لاغري نتايج خوبي گرفتهاند.