دیابت چیست؟
دیابت، بیماری متابولیکی است که با بالا رفتن سطح قند خون همراه است. هورمون انسولین، قند را از خون به سلول های بدن می فرستد تا برای تامین انرژی مورد نیاز، ذخیره شوند. در صورت ابتلا به دیابت، انسولین به میزان کافی در بدن تولید نمی شود و یا این که بدن از انسولین به خوبی استفاده نمی کند.
عدم درمان بالا رفتن قند خون به دلیل دیابت می تواند با آسیب اعصاب، چشم ها، کلیه ها و دیگر ارگان ها همراه باشد.
انواع دیابت عبارتند از:
دیابت نوع یک: بیماری خود ایمنی که سیستم ایمنی به سلول های موجود در پانکراس که انسولین را می سازند، حمله می کند. حدود ده درصد افراد دیابتی، مبتلا به این نوع دیابت هستند.
دیابت نوع دو: زمانی اتفاق می افتد که بدن نسبت به انسولین مقاومت نشان می دهد و قند خون بالا می رود.
پیش دیابت: زمانی است که سطح قند خون بالاتر از حالت طبیعی است، اما در آن حد بالا نیست که دیابت نوع دو تشخیص داده شود.
دیابت بارداری: با بالا رفتن سطح قند خون در دوران بارداری همراه است. هورمون مسدود کننده انسولین که توسط جفت تولید می شود، منجر به بروز این نوع دیابت خواهد شد.
علائم و نشانه های دیابت
علائم کلی دیابت عبارتند از:
• افزایش احساس گرسنگی
• فزایش احساس تشنگی
• کاهش وزن
• تکرر ادرار
• خستگی شدید
• زخم هایی که بهبود نمی یابند
علائم دیابت نوع یک
• گشنکی و تشنگی شدید
• کاهش وزن ناگهانی
• تکرر ادرار
• تاری دید
• خستگی
• در برخی موارد، تغییرات خلق و خو
علائم دیابت نوع دو
• تشدید گرسنگی و تشنگی
• افزایش ادرار
• تاری دید
• خستگی
• کند شدن روند ترمیم زخم
در خصوص دیابت بارداری باید بگوییم، این نوع دیابت علامت و نشانه ای ندارد. شرایطی که اغلب با آزمایش خون و یا تست تحمل گلوکز که ما بین هفته 24 تا 28 بارداری انجام می شود، تشخیص داده می شود.
علت بروز دیابت چیست؟
علت اصلی بروز دیابت نوع یک به طور قطعی مشخص نیست. یک دلیل آن می تواند این باشد که سیستم ایمنی به صورت اشتباهی به سلول های بتا که انسولین تولید می کنند، حمله کرده و آن ها را تخریب می کند.
ژن ها نیز می توانند در برخی افراد دخیل باشند.
در دیابت نوع دو، ترکیبی از ژنتیک و سبک زندگی دخیل می باشد. افرادی که اضافه وزن دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این نوع دیابت خواهند بود. دیابت نوع دو سابقه خانوادگی دارد.
دیابت بارداری نیز نتیجه تغییرات هورمونی است که در طول دوران بارداری اتفاق می افتد. جفت، هورمون هایی را تولید می کند که باعث می شود از حساسیت سلول ها نسبت به انسولین کاسته شود که نتیجه آن بالا رفتن سطح قند خون می باشد. خانم های بارداری که اضافه وزن دارند، بیشتر در معرض دیابت بارداری خواهند بود.
عوارض دیابت
دیابت می تواند منجر به بروز عوارض شود:
• مشکلات قلبی، حمله قلبی و سکته
• نوروپاتی (آسیب عصبی)
• نفروپاتی
• کاهش شنوایی
• مشکلات پوستی مانند عفونت های قارچی و باکتریایی
• افسردگی
درمان دیابت
دیابت با مصرف دارو درمان می شود که به صورت خوراکی و یا تزریقی در دسترس هستند.
درمان دیابت نوع یک
انسولین، درمان اصلی دیابت نوع یک می باشد که جایگزین هورمونی می شود که در بدن تولید نمی گردد. انواع مختلفی انسولین وجود دارد که تفاوت آن ها در میزان اثربخشی و ماندگاری اثر آن هاست:
• انسولینی که پانزده دقیقه بعد اثر می کند و سه تا چهار ساعت ماندگاری دارد.
• انسولینی که نیم ساعت بعد اثر می کند و در حدود شش تا هشت ساعت ماندگاری دارد.
• انسولینی که یک تا دو ساعت بعد اثر می کند و دوزاده تا هجده ساعت ماندگاری دارد.
• انسولینی که چند ساعت بعد از تزریق اثر می کند و به مدت بیست و چهار ساعت و یا بیشتر ماندگاری دارد.
درمان دیابت نوع دو
رژیم غذایی و ورزش می تواند به کنترل دیابت نوع دو کمک کند. اگر تغییر در سبک زندگی کمکی به پایین آمدن سطح قند خون نکند، نیاز به مصرف دارو خواهد بود.
درمان دیابت بارداری
سطح قند خون باید به طور مرتب در دوران بارداری بررسی شود. اگر بالا باشد، تغییر در سبک زندگی و یا ورزش می تواند تا حدودی کمک کننده باشد. ده تا بیست درصد خانم هایی که دچار دیابت بارداری می شوند، نیاز به انسولین پیدا می کنند. انسولین برای رشد جنین کاملا ایمن می باشد.
